آبزیان خلیجفارس
ریشه اصلی آشنایی انسان با غواصی در نیاز بشر به عملیاتهای نظامی، انجام خدمات زیر آبی، تجارت زیر آبی و گسترش دروازه های دانش از طریق جستجو و کشف اسرار نهفته زیر آب بوده است. هیچ کس به درستی نمی داند که چه وقت بشر پی برد که می تواند با حبس نفس در سینه برای مدتی اندک، زیر آب باقی بماند ولی زمانی که غواصی به عنوان یک حرفه مورد استفاده قرار گرفت به بیش از پنج هزار سال پیش باز می گردد.
ماهیهای خوراکی
در آبهای خلیجفارس گونه های زیادی ماهی زندگی میکند که تعداد زیادی از این ماهیها مصرف غذایی دارند. شیر ماهی، هوور یا تن، شوریده، حلوا، شورت، سرخو، سنگسر یا دختر ناخدا، میش ماهی، گاریز، چمن، بیاه، راشگو، قباد، سه کله، صافی، و ماهی ساردین ازجمله ماهیهای خوراکی خلیجفارس هستند.
ماهیهای تزئینی
خلیجفارس دارای صدها گونه ماهی تزیینی است که برخی از نمونههای آن مانند امپراتور در جهان نادر است. از دیگر ماهیهای تزیینی میتوان جراح دم زرد، پروانه آنتن دار، دلقک ماهی ،کاردینال، هامور، سقماهی، دم گاری، نئون، آرایشگر، جعبه ماهی شاخدار، خروس ماهی، پیکاسو، ملوان، چیتی، شقایق، ژله و پیکاسوی مشکی را نام برد.
سینگو
مردم جنوب، به خرچنگ سنگو یا سینگو میگویند. خلیجفارس زیستگاه انواع سینگوها است که از آن جمله میتوان به سینگو آدمی، سینگو گلکری، سینگو شه یوب، یسنگ باکمال، سینگ گاری، سینگو ملا، سینگو مرجان و خرچنگی که رنگ قرمز دارد، اشاره کرد.
میگو
یکی از محصولات پرارزش خلیجفارس و دریای عمان، میگو است. میگوی خلیجفارس از جنس پناناس است و بین ۷ تا ۱۵ سانتی متر طول دارد. میگو از خانواده سختپوستان است که در اغلب آبهای جهان اعم از آبشور و آب شیرین یافت میشود.
میگو یک منبع غذایی برای موجودات دریایی و انسانها است. همانند سایر غذاهایی دریایی، میگو نیز سرشار از کلسیم، فسفر، ید و پروتئین است. همچنین میگو دارای ۱۲۲ تا ۲۵۱ میلیگرم کلسترول است. فصل صید میگو معمولاً از مرداد تا اواسط آبان هرسال است و پسازآن چون فصل تخمگذاری میگو فرامیرسد، ممنوعیت صید آغاز میشود و تا اردیبهشت ادامه مییابد. صید میگو هرسال دو بار انجام میشود.
نهنگ ها
۱۱ گونه از تیره بالنها و والها در خلیجفارس زندگی میکنند. ازجمله بزرگترین آبزی حال حاضر جهان، نهنگ آبی است که طولی بین ۲۰ تا ۳۶ متر و وزنی بین ۶۰ تا ۱۷۸ تن دارد و سرعت آن ۸ تا ۳۰ مایل در ساعت است. این نهنگ بچهای به طول ۷ متر و وزن ۷ تن به دنیا میآورد که روزی ۶۰۰ لیتر شیر میخورد اما غذای مادر منحصر به سختپوستان و پلانکتونها است. نهنگ باله پشتی دومین آبزی بزرگ جهان به شمار میآید. این نهنگ نیز در تمامی پهنه خلیجفارس بهویژه دهانه دریای عمان و خلیج شرقی جاسک یافت میشود. نهنگ گوژپشت از دیگر نهنگهای خلیجفارس است که سرعتی معادل ۸ تا ۱۰ کیلومتر دارد و تیغههای دندانی که آن را در هر طرف ۲۷۰ تا ۴۰۰ عدد است و طول هر تیغه به ۸۰ سانتیمتر میرسد. این نهنگ قادر است تا ۳۵ دقیقه زیرآب بماند، نهنگ خاکستری سرعت حیرتآوری معادل ۶۰ کیلومتر در ساعت دارد و نهنگ قاتل که بسیار نادر و کمیاب است از دیگر نهنگهای خلیجفارس به شمار میآید.
لاکپشتها
بیش از ۲۰۰ میلیون سال است که لاکپشتهای دریایی در آبهای نواحی گرمسیری و فلات قاره زندگی میکنند. جانوران بزرگی که انگشتان دستوپاهایشان به بالههایی برای شنا تغییر شکل یافته و از آنها شناگران قابلی ساخته است. پنج نوع از هشت نوع لاکپشتهای دریایی که در جهان وجود دارد در آبهای خلیجفارس و دریای عمان زندگی میکنند. لاکپشت پوزه عقابی یکی ازاینگونهها است که بهشدت درخطر انقراض قرار دارد. این لاکپشت در خلیجفارس از همنوعان خود در جهان کمی کوچکتر و کموزنتر است.
دلفینها
دلفینها که در زبان فارسی به آنها تخس هم میگویند، باهوشترین حیوان آبزی به شمار میرود. دلفینها در بیشتر قسمتهای خلیجفارس بهویژه در آبهای تنگه هرمز و آبهای بین جزایر دیده میشوند. یکی از انواع دلفینها به نام پوریوبز در جنگلهای حرا بهطور دائم زندگی میکند و دلفینهای بینی بطری در جنوب جزیره قشم و در مجاورت جزیره هنگام و لارک و هرمز زندگی میکنند و از گونههای بومی منطقه نیز محسوب میشوند. علاوه بر اینها تا اوایل نیمه نخست تابستان دلفینهای گوژپشت در مجاورت قشم دیده میشوند و اینگونه ها مهاجر آبهای خلیجفارس هستند و ۵ تا ۶ ماه در این آبها میمانند. از دیگر دلفینهای خلیجفارس دلفین سیاه است که گونهای از نهنگهای خلیجفارس است که رنگ تیره بدن، آن را از سایر گونهها دلفینها جدا میسازد.
- منبع: iranmarina.com
- بازنشر: cmas.center