استخر / تعریف / شرایط و انواع آن
تاریخچه استخر و سازه های آبی
استخر سازه ای مصنوعی است که مانند بک مخزن سرباز آب مورد نیازی که برای مقاصد مختلف مورد استفاده قرار می گیرد را در خود نگه می دارد.استخرهای شنای امروزی تقریبا از اواسط قرن نوزدهم در میان مردم جای خود را باز کرد.
در روم و یونان باستان از استخرهای مصنوعی برای مقاصد ورزشی و نظامی و به منظور آموزش مهارت های آبی استفاده می شد.
فرهنگ واژگان فارسی نیز استخر به معنی آبگیر ،تالاب و حوض بزرگی که آب بسیار در آن جمع می شود آمده است
در سال 1896 پس از شروع بازی های المپیک به شیوه ای نوین و برکزاری مسابقات شنا بود که طراحی و ساخت استخرهای شنا به سرعت رشد کرد و به تدریج استخرها شنای عمومی در شهرهای مختلف جهان ساخته شد.پس از جنگ جهانی اول بود که رغبت عمومی برای برگزاری مسابقات شنا بیشتر شد .در این میان،استانداردهای مرتبط با استخرها نیز تدوین و منتشر شد و ضرورت آموزش صحیح فنون شنا اهمیت دو چندان پیدا کرد..
انواع استخر
این دسته از استخرها در شهرهای ساحلی و در کنار اقیانوس ها یا دریاها ساخته می شوند.
آب مورد نیاز این استخرها به وسیله جزر و مد آب در طول شبانه روز تامین می شود.
آب اضافی نیز از دیواره استخر سرریز نموده و به دریا می ریزد.
استخرهای عمومی اغلب زیر مجموعه ای از مراکز ورزشی هستند که در آنها قسمت های مختلفی مانند استخر آب گرم،استخر سرپوشیده،استخر سرباز،استخر کودکان و غیره در نظر گرفته می شود.
استخرهای سرباز معمولا در مناطق گرمسیر مورد استفاده قرار می گیرند.
در استخرهای بزرگ و عمیق معمولا سکوی شیرجه در نظر گرفته می شود.البته سکوی شیرجه تنها باید در استخرهای با عمق کافی تعبیه شود،به طوری که شیرجه زدن افراد خطری را برای آنها ایجاد نکند.
به طور کلی ،ابعاد استخرهای خصوصی کوچکتر از استخرهای عمومی در نظر گرفته می شود.استخرهای خصوصی یا خانگی معمولا در ابعاد m*9.6m (16ft*320ft) 4.8تاm*12m (20ft*40ft) 6 ساخته می شوند،در حالی که استخرهای عمومی معمولا ازm(82ft) 25کمتر نیست.
استخرهای خصوصی را می توان در دو نوع دائمی و یا موقتی ساخت.استخرهای موقتی که پایین تر از سطح زمین قرار می گیرند را می توان در فصل زمستان جمع کرد و دوباره در فصل تابستان در محل خود مستقر نمود.
مشخصات استخرهای قهرمانی که در مسابقات بین المللی مورد استفاده قرار می گیرند توسط فدراسیون شنا تعیین می شود.بر مبنای استانداردهای این فدراسیون ،طول استخرهای قهرمانی m(164ft)50یاm(82ft)25 و حداقل عمق آنهاm(4.4ft) 1.35باید باشد.
برای انکه امکان برگزاری مسابقات در تمام طول سال وجود داشته باشد،استخرهای قهرمانی معمولا به صورت سرپوشیده ساخته شده و محوطه داخل استخر به سیستم گرمایشی مناسب تجهیز می شود.
بهره گیری از خواص درمانی آب از سالیان بسیار دور مورد توجه بشر بوده است ،به طوری که پیشینه آن به حدود چهار هزار سال پیش از مسیح باز می گردد.آب درمانی عبارت است از به کارگیری یخ ،بخار یا آب گرم یا سرد به طوری که هدف از ان بهبود وضعیت جسمانی ،از بین بردن ناراحتی های فیزیکی و بهبود عملکرد بدن باشد.
استخرهای درمانی را می توان در گروههای زیر جا داد:
- استخرهای آبگرم
- سونای خشک و بخار
- حوضچه های آب سرد
- استخرهای آب گرم طبیعی
شرایط و اندازه استخر و تعداد منجیان دراماکن شنا و ورزشهای آبی
اماکن شنا و ورزشهای آبی از قبیل استخرهای روباز و سرپوشیده و همچنین ایستگاه ها محلی طرح دریا، سد ها و دریاچه های مخصوص شنا که دارای پروانه کار و مجوز بهره برداری از ادارات تربیت بدنی باشند به عنوان اماکن مجاز شنا شناخته می شوند. (در حال حاضر این پروانه می بایست هر سال تمدید گردد)
شرایط و اندازه استخر و تعداد منجیان
ردیف |
ابعاد استخر |
پذیرش شناگر |
تعداد منجی غریق |
عرض- طول |
(حداکثر) |
(حداقل) |
|
۱ |
۲۶ * ۵۰ متر |
۳۰۰ نفر |
شش نفر |
۲ |
۱۶ * ۳۳ متر |
۲۰۰ نفر |
چهار نفر |
۳ |
۱۲ * ۲۵ متر |
۱۵۰ نفر |
سه نفر |
۴ |
۱۰ * ۲۰ متر |
۱۰۰ نفر |
دو نفر |
۵ |
۸ * ۱۵ متر |
۵۰ نفر |
دو نفر |
۶ |
کوچکتر از ردیف ۵ با عمق کمتر از یک متر |
۳۰ نفر |
یک نفر |
چنانچه استخر دارای ابعاد مطابق ردیفهای ذکر شده نباشد ضوابط مورد اجرا در آن برای ابعاد مندرج در جدول بر می گردد.
طبق ضوابط ایستگاه های ساحلی طبق بند 1-13 می بایست در هر یک از بخش های شنای برادران و خواهران حداقل 3 منجی غریق فعال باید حضور داشته باشند. همچنین در هر بخش یک سر منجی غریق درجه یک باید حضور داشته باشد. در صورت بزرگ بودن طرح دریا و زیاد بودن تعداد شناگران می بایست به طور مناسب به آن اضافه شود.
نکته یک : توجه شود که لازم نیست که استخر با حداکثر گنچایش اشغال شده باشد تا این تعداد منجی در آن کار کنند. بلکه این عدد ذکرشده برای حداقل منجیان برای استخر با اندازه مربوطه می باشد. برای مثال برای ردیف ۴ چه ۱۰۰نفر شناگر باشد چه ۳۰ نفر می بایست ۲ نفر منجی وجود داشته باشد.
نکته دو: همچنین ردیف شش مشخص می کند برای هر استخری – حتی اگر عمق همه آن کمتر از یک متر باشد – وجود منجی غریق لازم است.
نکته سه: با توجه به ماده هفت (وظایف منجی فعال) مربیان شنا که مشغول به آموزش شنا می باشند جزو منجیان فعال به حساب نمی آیند و باید تعداد آنها را – حتی اگر دارای کارت منجی باشند – از تعداد منجیان حاضر برای تطابق با جدول بالا کم کرد.
استخرها باید داری دستگاه تصفیه آب کارآمد، جاروی مکنده، رختکن مناسب و بهداشتی، دوش و سرویس بهداشتی به تعداد کافی و همچنین به وسایل نجات و کمک های اولیه ، صندلی(سکو) بلند به ارتفاع 1/5 مترو سایبان (در استخر روباز) ، علامت ها نشاندهنده عمق و هشدارها ، … باشند.
اهمیت بازرسی، نظارت و کار منجیان غریق و مدیران اماکن ورزشی
وظیفه و مسوولیت منجیان غریق و مدیران اماکن شنا و ورزشهای آبی بسیار خطیر است. بطوری که کوچکترین سهل انگاری و تخلف از وظایف و مسوولیتهایشان عواقب وخیم و خطرناکی را در برخواهد داشت، بنابراین هیات های نجات غریق به منظور بررسی نحوه عملکرد آنان و اطمینان از رعایت دقیق مفاد این آیین نامه ، بازرسان خود را بطور متناوب برای بازرسی بدان اماکن اعزام می دارند.